خوزستان اولین استان صنعتی کشور دارای رتبه سوم بیکاری است

در میزگرد آسیب شناسی وضعیت بیکاری خوزستان که با حضور تعدادی از مدیران استانی در دفتر ایرنا اهواز برگزار گردید اعلام شد خوزستان اولین استان صنعتی کشور در حال حاضر رتبه سوم از لحاظ نرخ بیکاری را در بین استانها به خود اختصاص داده است.

بر پایه این گزارش خوزستان هم اکنون بعد از استان های چهارمحال بختیاری و کرمانشاه بالاترین نرخ بیکاری را در کشور به خود اختصاص داده است.
کارشناسان بر این باورند که استانی که قلب اقتصادی کشور و خاستگاه صنعت به خصوص در بخش صنایع مادر را به خود اختصاص داده است نباید با معضل بیکاری دست و پنجه نرم کند.
آنان می گویند: عوامل مختلفی در استان دست به دست هم داده اند تا خوزستان از آمار بالای بیکاری رنج ببرد که از آن جمله می توان به عدم توجه به توسعه و پیشرفت صنایع کوچک و ضعیف بودن فرهنگ کارآفرینی در استان، عدم همکاری برخی دستگاه ها در جذب سرمایه گذار و یا پذیرش نیروهای غیربومی در شرکت های صنعتی بزرگ در استان اشاره کرد.
طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 نرخ بیکاری در خوزستان 14.3 درصد است و این در حالی است که میانگین بیکاری کشور 12.4 درصد اعلام شده است.
همچنین بر اساس سرشماری سال 95 بالاترین نرخ بیکاری خوزستان متعلق به شهرستان مسجد سلیمان با 22.7 درصد ، هفتکل با 21.5درصد و لالی با21.4 درصد بوده است.
به گفته کارشناسان با وجود صنایع بزرگی همچون نفت، پتروشیمی، نیشکر و فولاد در خوزستان نباید جوانان این استان درگیر معضل بیکاری باشند.

** بخش خصوصی به صورت کیفی در خوزستان فعالیت ندارد
معاون طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خوزستان در این میزگرد با اشاره به نحوه عملکرد کارآفرینان در استان گفت: همواره کارآفرینان و فعالان اقتصادی برای ایجاد کار در استان به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مراجعه می کنند اما این افراد اغلب توانایی راه اندازی و نگهداری از کار و شغلی که می خواهند ایجاد کنند را ندارند.
مهرام روانبخش اضافه کرد: مدعیان سرمایه گذاری هنوز تعریف مشخصی از سرمایه گذاری در ایجاد شغل را در استان ندارند و معدل کارآفرینی در استان پایین است.
وی افزود: فرهنگ کارآفرینی در استان بسیار کم است و اغلب خوزستانی ها به داشتن کار دولتی بیشتر علاقه دارند و حاضر به کار تولیدی و اشتغال در بخش غیر دولتی نیستند .
روانبخش ادامه داد : متاسفانه سرمایه گذارانی که در استان کارخانه ای را راه اندازی می کنند بعد از بزرگ و توانمند شدن شرکت خود از استان خارج می شوند.
معاون طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در ادامه بیان کرد: سرمایه گذاران می توانند در صنایع تبدیلی و پایین دست صنایع بزرگی مثل پتروشیمی، نیشکر و یا نفت ورود کنند.
وی عنوان کرد: ظرفیت برای سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال در استان وجود دارد اما در این بین نیاز به همکاری برخی دستگاه ها مثل بانک ها است تا با پرداخت تسهیلات به آن ها ظرفیت اشتغال را بالا ببرند.
روانبخش با اشاره به لزوم همکاری دستگاه ها در ایجاد شغل در استان اظهار داشت: برای ایجاد اشتغال در استان باید زنجیره ایجاد شغل از جمله همکاری بانک ها، دستگاه هایی همچون بیمه و یا مالیات وجود داشته باشد.
وی با اظهار تاسف از عدم همکاری بانک ها در ایجاد اشتغال عنوان کرد: بانک های استان در یک سال گذشته کم تر از چهار هزار میلیارد ریال به فعالان اقتصادی در استان پرداخت کرده اند به طوریکه در بین بانک های کشور کمترین پرداختی به بخش تولید را داشته اند.
معاون طرح و برنامه سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان در ادامه بیان کرد: بانک ها در 2 سال اخیر برای پرداخت تسهیلات بسیار سختگیرانه برخورد کرده اند و تمایلی به پرداخت تسهیلات به فعالان اقتصادی را ندارند.
وی گفت: ایجاد اشتغال را می توان در بخش های مختلف از جمله فرهنگ کار و نحوه فعالیت بخش خصوصی و کارآفرینان، قوانین و دستورالعمل های کار و نحوه عملکرد تسهیل کنندگان و خدمات دهندگان بررسی نمود.
روانبخش ادامه داد: زنجیره های تولید در زمینه های مختلف صنعت، کشاورزی، میراث و … مشخص شده است.
معاون طرح و برنامه سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان با بیان اهمیت ایجاد صنایع پایین دستی در ایجاد اشتغال عنوان کرد: در خوزستان صنایع بزرگی مثل نفت و پتروشیمی وجود دارد که صنایع پایین دستی آن ها می تواند در ایجاد اشتغال بسیار تاثیر گذار باشد به همین دلیل باید به این بخش بیشتر توجه شود.

** کاهش وابستگی به درآمد صنعت نفت با صنایع کوچک
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی خوزستان گفت: صنایع کوچک به کاهش وابستگی به صنعت نفت بسیار کمک می کند و می تواند زمینه اشتغال در بسیاری از حرفه های صنعتی دیگر را در استان فراهم کند.
علی خسروی ادامه داد: برای کاهش وابستگی به صنعت نفت در ایجاد درآمد و افزایش میزان صادرات باید به صنایع کوچک بیشتر توجه کرده و این بخش را تقویت کرد.
وی با اشاره به اهمیت صنایع کوچک در ایجاد اشتغال و درآمد گفت: صنایع کوچک از مهم ترین ظرفیت های استان است که می تواند در ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری تاثیر گذار باشد.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی خوزستان افزود: یکی از مواردی که می تواند به صنایع کوچک استان کمک کند استفاده از بانک نخبگان است.
خسروی اظهار داشت: بانک نخبگان می تواند ایده های بسیار خوبی را برای افزایش تولید و توسعه صنایع کوچک ارائه دهد که برای این کار باید ارتباط بین بانک نخبگان و صنایع کوچک تقویت شود.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان در ادامه با اشاره به مشکلات زیادی که بخش خصوصی با آن روبرو است بیان کرد: بخش خصوصی با سرمایه گذاری در بخش صنایع کوچک فرصت های شغلی زیادی را ایجاد می کند اما برای ادامه فعالیت خود نیاز به حمایت دولت هم دارد.
وی با بیان اینکه حمایت از صنایع کوچک به خوبی انجام نمی شود عنوان کرد: از جمله حمایت هایی که می توان از صنایع کوچک انجام داد بخشودگی جریمه های بانکی، اعمال تشویق هایی برای ماندگاری بخش خصوصی و بخشودگی مالیات است که در این بخش ها به خوبی کار نشده است.
خسروی ادامه داد: بالا بودن هزینه تولید و حامل های انرژی و بالا بودن هزینه مواد اولیه و دستمزد کارگر مواردی هستند که به صنایع کوچک فشارزیادی را وارد می کند.

** تکنولوژی و فناوری چالش اصلی صنایع
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان بیان کرد: برای آموزش صنایع از تکنولوژی و فناوری به روز با برخی از کشورهای مثل کره جنوبی و آلمان تفاهم نامه منعقد شده است که صنعتگران در این کشورها آموزش لازم را فرا می گیرند.
خسروی افزود: ایجاد اشتغال تنها در ساخت کارخانه خلاصه نمی شود بلکه در حوزه خدمات می توان ظرفیت های شغلی زیادی ایجاد کرد.

** پول راه حل ایجاد شغل نیست
خسروی ادامه داد: پول و نقدینگی صرفا کارگشای ایجاد شغل نیست و آموزش و مهارت آموزی از مهم ترین راه های اشتغالزایی است.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان اظهار داشت: امسال استارت آپ هایی با همکاری پارک علم و فناوری و کانون نخبگان استان برای ایجاد ظرفیت های شغلی ایجاد شده است که این نحوه ایجاد اشتغال با کمترین نقدینگی و هزینه است.
وی گفت: راستی آزمایی سرمایه گذاران و کارآفرینان یکی از اصولی است که باید برای ایجاد مشاغل پایدار و سود ده انجام شود و متقاضی سرمایه گذاری باید به لحاظ مالی و علمی راستی آزمایی شود.
خسروی تاکید کرد: باید صنایع قوی در استان ایجاد شود که حتی بانک ها برای همکاری با آن ها می توانند پیش قدم شوند.
وی گفت: یکی از مواردی که می تواند در کمک به فعالیت هر چه بهتر صنایع و ماندگاری مشاغل کمک کند استفاده از کلینیک صنعت است که در حال حاضر این کلینیک در استان فعالیت دارد.
وی از دیگر مشکلات صنایع را نداشتن برند و خلاقیت عنوان کرد و گفت : رفع این مشکل در رکود صنایع بسیار تاثیر دارد.
وی با اشاره به اینکه زمانی یک صنعت می تواند سود ده و اشتغالزا باشد که همراه پویا و به روز باشد افزود:عدم ارتباط صنعت با دانشگاه از دیگر عوامل رکود صنایع و بیکاری دانست.

** توجه به صنایع کوچک راهکار ایجاد اشتغال در خوزستان
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی استان بیان کرد: توجه به صنایع کوچک و تشکیل تعاونی یکی از اساسی ترین راه های ایجاد اشتغال است.
وی گفت: باید سرمایه ها را به سمت صنایع پایین دست و صنایع تبدیلی هدایت کرد که این کار می تواند در ایجاد اشتغال بیشتر کمک کند.
خسروی در ادامه افزود: شرکت شهرک های صنعتی استان شرایط و امتیازاتی را برای متقاضیان سرمایه گذاری در بخش صنعت قرار داده است تا تمایل برای فعالیت در بخش صنایع بیشتر شود.

** بانک های خوزستان تنها به 10درصد طرح های اشتغال تسهیلات دادند
رییس اداره توسعه کارآفرینی اداره کل تعاون ،کارو رفاه اجتماعی خوزستان گفت: حجم بالایی از کارها برای ایجاد اشتغال در بانک انجام می شود از همین رو لازم است که بانک ها از سخت گیری ها کم کرده و زمینه را برای پرداخت تسهیلات فراهم کنند.
حسین نظری عنوان کرد: روند پرداخت در بانک ها کند است و در واقع برخی مشکلات به دلیل همین روند سیستم بانکی است.
وی افزود: بیش از هفت برابر ظرفیت استان، طرحهای تولیدی به بانک ها معرفی شده و انتظار داریم بانک در پرداخت تسهیلات که ظرفیت بالایی دارند همکاری بیشتری داشته باشد.
رییس اداره توسعه کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان با تاکید بر اینکه دانش و مهارت باید به ثروت تبدیل شود اظهار داشت: اگرچه اداره کل فنی و حرفه ای مهارت آموزش می دهد اما باید به سمت و سویی گام برداریم که این مهارت به خلق ثروت منجر شود.
حسین نظری اظهار داشت: دولت در سال گذشته چند طرح با هدف ایجاد توسعه اشتغال به استانها ابلاغ کرد که متولی و دبیر این طرح ها وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود.
وی با اشاره به ملی بودن این چند طرح افزود: طرح اشتغال فراگیر، توسعه اشتغال در مناطق روستایی و عشایری، کاروررزی، آموزش در محیط واقعی کار و مشاغل خانگی از جمله این طرح ها هستند.

** اختصاص 13هزار میلیارد ریال اعتباربه اشتغال فراگیر
رییس اداره توسعه کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان درخصوص تسهیلات اختصاص یافته در حوزه فراگیر تصریح کرد: بیش از 13هزار میلیارد ریال برای اشتغال فراگیر به خوزستان اختصاص یافته است .
وی گفت: همچنین سهم استان ما در حوزه مشاغل روستایی از محل صندوق ذخیره ملی سه هزار و 770 میلیارد ریال است.
نظری اظهار داشت: از سال گذشته جلساتی با این محوریت در خوزستان برگزار و سامانه ای نیز برای ثبت نام متقاضیان استفاده از تسهیلات راه اندازی شد که این درخواست ها کارشناسی و پس از بررسی فنی و کارشناسی به بانک ها ارجاع داده می شوند.
وی درخصوص طرح های بررسی شده گفت: در حوزه طرح های اشتغال روستایی یکهزار و 913 طرح به اعتبار پنج هزار و 350 میلیارد ریال به بانک های استان معرفی شده که از این تعداد 446 طرح با اعتبار 550 میلیارد ریال تصویب شده است.
نظری خاطر نشان کرد: در حوزه اشتغال فراگیر هم 536 طرح با اعتبار پنج هزار میلیارد ریال و اشتغالزایی چهار هزار و 700 نفر به بانک ها معرفی شده که تاکنون تنها به 27 طرح به مبلغ 86 میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده که حدود چهار درصد کل طرح هاست.

** تخصیص 310 میلیارد ریال اعتبار به مشاغل خانگی
نظری ادامه داد: تسهیلات مشاغل خانگی که امسال در نظر گرفته شده است بالغ بر 310 میلیارد ریال است که این میزان تسهیلات می تواند فرصتی برای توسعه این مشاغل باشد.
رییس اداره توسعه کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اظهار داشت: تاکنون 22 میلیارد و 400 میلیون ریال طرح به بانک ها معرفی شده است.
وی گفت: امسال چهار ماه زودتر از سال گذشته بررسی این طرح ها را آغاز کردیم و امیدواریم روند جذب تسهیلات بهتر شود.
وی هدف از این طرح را ایجاد فرصت اشتغالزایی برای زنان و کسب در آمد با کمترین فضا و امکانات عنوان کرد و افزود:در حال حاضر نیز بیش از 80 درصد متقاضیان طرح های مشاغل خانگی بانوان هستند.
نظری در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: کارآفرین واقعی کسی است که از پس مشکلات و سختی های کار برآید اما درحال حاضر بیشتر کسانی که برای گرفتن تسهیلات مراجعه می کنند به نوعی اهل ریسک و خطر هستند که همین امر ضریب خطا را افزایش می دهد.
وی یکی از موضوعات مهم در رونق اشتغال استان را توجه به بهره وری دانست و یادآور شد: درحال حاضر سفارش تولید بسیاری از کالاها به دلیل کیفیت بالاتر و قیمت کمتر به خارج استان داده می شود.
نظری ادامه داد: از سویی دیگر برخی مشوق ها برای رونق اشتغال نتیجه عکس داشته و زمینه را برای افزایش بیکاری فراهم می کند.
وی گفت: به طور نمونه با اعمال معافیت مالیات کارگاه های تا پنج نفر، برخی کارگاه هایی که تعداد بیشتری کارگر داشتند برای استفاده از این مشوق اقدام به اخراج کارگران خود کردند از همین رو لازم است که در اعمال مشوق ها دقیق تر عمل شود.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا رتبه خوزستان در بهبود فضای کسب و کار در بهار 97 تنزل داشته است پاسخ داد: این آمارهای فصلی چندان قابل استناد نیست زیرا شرایط اقلیمی متفاوت سبب می شود تا کارگران بنا به هر شرایط آب و هوایی از استان مهاجرت یا به آن کوچ کننداز همین رو بهترین و دقیق ترین نرخ بیکاری براساس آمار 10 ساله است.

** ذائقه جوانان خوزستانی مشاغل دولتی است
معاون آموزش،پژوهش وبرنامه ریزی اداره کل آموزش فنی وحرفه ای خوزستان نیز در همین راستا گفت: درحال حاضر بیشتر جوانان به دنبال استخدام در مشاغل دولتی و به اصطلاح پشت میزنشینی هستند.
منصور زنگنه منش در ادامه بیان کرد: در دانشگاه ها و مراکز علمی بیشتر تمرکز بر آموزش های تئوری است و در واقع افراد فاقد مهارت تربیت می شوند.
وی با اشاره به اینکه منظور از آموزش مهارت صرفا کارهای فنی نیست افزود: در سال های اخیر بیشتر حرفه آموزان اداره کل فنی و حرفه ای از قشر جوانان تحصیل کرده هستند.
زنگنه منش یکی از مشکلات اشتغال در استان را کم کاری بخش دولتی دانست و گفت: بخش خصوصی برای ایجاد اشتغال هزینه هایی می کند از همین رو انتظار برگشت آن را دارد.
وی افزود: از سویی دیگر برخی از مردم هزینه آموزش را اتلاف سرمایه می دانند و با خساست بیشتری در این موارد هزینه می کنند.
زنگنه منش خاطر نشان کرد: درحال حاضر آموزش های فنی و حرفه ای براساس نیاز سنجی های صورت گرفته در طرح اشتغال فراگیر و رسته های آن است.
زنگنه منش با متفاوت دانستن آموزش های آموزش و پرورش و فنی و حرفه ای اظهار داشت: یکی از مشکلات اداره کل فنی و حرفه ای نبود تجهیزات لازم و گران بودن دستگاه ها است.
وی گفت: دانش آموختگان فنی و حرفه ای به طور مستمر مورد ارزیابی قرار می گیرند که آیا آموزش ها به اشتغال منجر شده است یا خیر.
معاون آموزش،پژوهش وبرنامه ریزی اداره کل آموزش فنی وحرفه ای خوزستان با لزوم توجه به صنایع تکمیلی و زنجیره اشتغال در استان به ویژه مناطق روستایی خاطر نشان کرد: یکی از جوامع هدف ما زنان روستایی است که در این مسیر نیز به دستاوردهای خوبی رسیده ایم.
زنگنه منش یکی دیگر از اقدامات این اداره کل را پیش بینی نیاز صنایع بزرگ دانست و یادآور شد: درحال حاضر مشاغل و مهارت های مورد نیاز در صنعت آلومینیوم سازی مسجدسلیمان را شناسایی و درحال مهارت آموزی نیروها هستیم تا با افتتاح این کارخانه بخشی از مشکل نیروی انسانی حل شود.
در پایان این میز گرد بر ضرورت بازنگری در تصمیم گیریها و تسهیل در پرداخت تسهیلات و نیز تشویق سرمایه گذاران کلان بخش خصوصی برای سرمیاه گذاری بیشتر تاکید شد.