رئیس دانشگاه فنی و حرفهای به سؤالاتی درباره میزان اعتماد به نفس دانشجویان در ایجاد شغل و کارآفرینی پس از کسب مهارت در نظام آموزشی، آماری از میزان انتقال دانش به صنایع از مسیر تعریف پروژههای دانشگاهی و مهارتهای کلیدی مورد نیاز جوانان برای مقابله با ابرچالش بیکاری، پاسخ داد.
محمد صادقپور_ ابراهیم صالحی عمران رئیس دانشگاه فنی و حرفهای در گفتوگوی تفصیلی با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، به سوالات مختلفی پیرامون آموزشهای مهارتی اشتغالزا، میزان ورود پروژههای دانشگاهی به صنایع برای کمک به تولیدات و خدمات، راهکارهای مقابله با ابرچالش بیکاری، دورههای مهارتی مورد نیاز دانشجویان با هدف کارآفرینی و کمک به عرضه نیروی متخصص به بازار کار و نقش دانشگاه فنی و حرفهای در پیشبرد اهداف نظام آموزش مهارتی، پاسخ داد.
وی در ابتدای این گفتوگو درباره دورههای مهارتی اشتغالزای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، گفت: دورههایی را وزارت علوم تحت عنوان مهارتهای اشتغالزا یعنی مهارتهایی که در نهایت منتج به ایجاد اشتغال پایدار شوند، تعریف کرده است؛ این دورهها شامل مهارتهای عام، کلیدی یا همان اصطلاحا Key Skills یا key competences تعریف شده است.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای، با بیان اینکه مهارتهای حل مسئله، مهارتهای زندگی، تفکر انتقادی، مهارتهای نرم و ارتباطات از جمله دورههایی است که پیگیری میشوند، گفت: یکسری مهارتهای تخصصی عام هم وجود دارد که باید دانشجو آن را فراگیرد؛ بنابراین وزارت علوم خلاء عدم وجود برنامههای درسی متناسب با نیازهای شغلی و آینده اقتصادی دانشجویان را درک کرد و به همین علت برگزاری دورههای کوتاه مدت مکمل درسی از اهمیت خاصی برای وزارت علوم برخوردار شده است.
وی افزود: برخی دانشگاهها شروع به برگزاری دورههای کوتاه مدت غیررسمی در کنار دورههای رسمی آموزشی خود کردهاند تا دانشجویان راحتتر و با اعتماد به نفس بیشتری وارد بازار کار شوند.
– تعریف 1000 دوره آموزش در فضای مجازی و ابلاغ به استانها؛ به زودی
* توسعه آموزشهای کوتاهمدت مهارتی برنامه جدی سال 97 من خواهد بود
صالحی عمران با تأکید بر این مطلب که آمادگی کامل برای برگزاری برخی دورههای کوتاه مدت مورد نیاز دانشگاهها در دانشگاه فنی و حرفهای وجود دارد، گفت: دانشجویان میتوانند در کنار برنامههای درسی خود، دورههای کوتاهمدتی را برای یادگیری مهارت مورد نیاز خود بگذرانند.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود «ابرچالش بیکاری» در کشور و تأکید چندین باره رئیس جمهور در اینباره، آموزشها در نظام آموزشی کشور کاربردی نیستند و به سمت عملیاتی شدن آموختههای دانشجویان با هدف اشتغال پایدار پیش نمیروند؟ گفت: باید محیط واقعی کار در نظام آموزشی ایجاد شود، در دانشگاهها بیشتر مباحث نظری بوده و آزمایشگاهها و کارگاههای واقعی در کنار دورههای مکمل مهارتی وجود ندارند.
وی ادامه داد: سرمایهگذاری در دورههای آموزش کوتاه مدت از جمله اقداماتی است که در دانشگاه آموزش فنی و حرفهای دنبال میکنیم؛ در جریان آموزشهای متناسب با تغییرات تکنولوژی، واحد آموزش مجازی دانشگاه ما بیش از 1000 دوره را به صورت کاربردی و عملیاتی پیشبینی کرده است؛ این دورهها با توجه به نیاز هر استان در قالب یکبسته آموزشی به دانشگاهها ابلاغ میشود تا دانشجویان و افراد جویای شغل با فراخوانی که خواهیم داد، در دورهها شرکت کنند.
* دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل چقدر توانایی کارآفرینی و ایجاد شغل دارند؟
رئیس دانشگاه آموزش فنیوحرفهای در پاسخ به این پرسش که آیا دانشجویی که وارد دانشگاه فنیوحرفهای میشود، در پایان دوره کاردانی یا کارشناسی تواناییهای لازم و کامل را برای ورود جدی به بازار کار و فعالیت در شغل مورد نظرش به دست میآورد یا خیر، تصریح کرد: قطعا این تواناییها را کسب میکنند تا وارد بازار کار شوند اما در نظر داشته باشید که هیچ مرکز آموزشی نمیتواند ادعا کند که مهارتهای مورد نیاز دانشجویان را به طور کامل و 100 درصدی ارائه میکند؛ حتی در خارج از کشور هم چنین ادعایی مورد پذیرش نیست.
وی ادامه داد: با توجه به تغییرات گسترده و سریع تکنولوژی و فناوری کسی نمیتواند، ادعایی مبنی بر ارائه کامل آموزشهای مهارتی متناسب با شغل مطرح کند؛ البته در یکسری از دورهها این مهارتها نسبتا به طور کامل نیاز دانشجویان را برطرف میکنند.
صالحی عمران معتقد است که برنامههای آموزش مهارتی باید به صورت انعطاف پذیر ارائه شوند، یعنی آموزشهای ثابت در نظام آموزشی وجود ندارد؛ هرگاه دانشگاهی آموزشهای ثابت مهارتی ارائه کند، این نوع از دورههای آموزشی غلط است.
* پاسخ صالحی عمران به چرایی عدم رفع مشکلات نظام آموزش مهارتی
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی براینکه چرا دانشجویان و مهارتآموزان بعد از دورههای آموزش مهارتی و فنی حتی باوجود گذراندن دورههای نظری مرتبط، اعتماد به نفس کاملی برای کارآفرینی و اشتغال مولد که منجر به گردش نیروی کار در جریان عرضه و تقاضای بازار کار شود، ندارند؟، خاطرنشان کرد: بخشی از مشکلات ما مربوط به صنعت و بخشی مربوط به نظام آموزشی است؛ به عنوان مثال در سیستم آموزشی و بازار کار آلمان، اعلام نیاز آموزشی از سوی صنایع و بنگاههای اقتصادی دریافت میشود بنابراین نمیتوان تنها به سیستم آموزشی ایراد گرفت.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای، ادامه داد: کارفرما باید به دنبال نیروی فکر کار باشد نه کارگری که تنها توانایی جسمی خوبی دارد؛ بنابراین نگرش کارفرمایان باید نسبت به نیروی کار و ارتباط بین صنعت و دانشگاه تغییر کند.
وی با بیان اینکه آموزشها باید سفارش محور بوده و متناسب با نیاز صنایع، دورههای مهارتی تعریف شوند، گفت: من باید بدانم که اگر در دورهای تقاضای نیروی کار وجود ندارد، آن را تعطیل کنم.
* آماری از اختراعات و پروژههای دانشگاهی که به کمک صنایع رفتهاند، وجود ندارد
صالحی عمران در پاسخ به این سوال که آیا آماری از اقدامات پروژهای که به صنایع کمک کند در نظام آموزشی وجود دارد؟ به عبارت دیگر مشخصا بیان شود که دانشگاه به طور جدی در چه صنایع و حوزههای اقتصادی توانسته دانش فنی وارد کند و کیفیت محصولات و خدمات ایرانی را ارتقاء دهد؟ گفت: خیر، متأسفانه این آمار وجود ندارد و این واقعیت در کشور است.
وی ادامه داد: قرار شده واحد آماری در قالب یک داشبورد اطلاعات لازم را جمع آوری کند؛ البته دستگاههای مختلف هم متأسفانه در حوزه آمار و اطلاعات ضعیف هستند و دادههای لازم را ارائه نمیکنند.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای در این باره از ایجاد انجمن فارغالتحصیلان دانشگاه باهدف رهگیری و پیگیری وضعیت دانشآموختگان دانشگاهی پس از فراغت از تحصیل آنان، خبر داد و گفت: ما باید بدانیم که 50 هزار دانشآموخته ما پس از خروج از دانشگاه در چه مشاغلی وارد شدهاند؛ جالب است که بنده سال 2000 فارغالتحصیل شدهام و دانشگاه همچنان به صورت ایمیلی با من مکاتبه میکند و درباره دوره تحصیلی، شغل، درآمد و مواردی که در آینده به کمک من آمدهاند، اطلاعات لازم را کسب میکند.