این روزها با تغییرات گسترده فضای کسبوکارهای جدید،روند استخدام و جذب نیروی انسانی نیز با فرآیندهای معمول گذشته تفاوت زیادی پیدا کردهاست. این موضوع بهویژه با شیوع همهگیری کرونا در یک سال و نیم اخیر و افزایش موقعیتهای شغلی دورکاری و مصاحبههای استخدام غیرحضوری به مراتب پیچیدهتر شدهاست.
کسبوکارها برخلاف گذشته تنها بهدنبال مدرک تحصیلی افراد نیستند؛ حتی مهارتهای شغلی نیز بهتنهایی تضمینکننده موفقیت در مصاحبههای شغلی بسیاری از مجموعههای کسبوکاری جدید و موفق نیست. شما باید بتوانید در کنار دانش و مهارتهای خود، توانمندیها و استعدادهای مختلف دیگرتان را که میتواند نشانه ظرفیت بالای شما برای عملکرد قابل قبول در موقعیت شغلی مورد نظر باشد نیز به خوبی بهمصاحبهکننده ارائه دهید. به همین دلیل بروز برخی خطاها و اشتباههای به نظر ساده در فرم درخواست کار، رزومه کاری، نامه معرفی خود، شما را از دستیافتن به موقعیت شغلی دلخواهتان بازدارد. به همین دلیل ۱۰اشتباه رایج در فرآیند درخواست استخدام از نظر کارشناسان استخدامی که اغلب موجب رد متقاضیان میشود را بررسی خواهیمکرد تا با پیشگیری در بروز آنها، احتمال موفقیت در فرآیند استخدامی برای موقعیت شغلی دلخواهتان را افزایش دهید.
یک نامه درخواست استخدام مشترک برای تمام موقعیتهای شغلی
اگر از یک رزومه و نامه معرفی و انگیزه (Cover Letter) یکسان برای هر موقعیت شغلی استفاده میکنید، بهتر است با پیشنهاد شغلی بعدی خود خداحافظی کنید. شرکتها بهدنبال فردی هستند که برای همکاری با آنها در یک موقعیت شغلی خاص هیجانزده باشد، نه کسی که فقط بهدنبال استخدام در هر مجموعهای است و برایش هیچ موقعیتی با موقعیت دیگر متفاوت نیست.
یکسره درخواستدادن برای مجموعههای مختلف اگرچه شانس شما را برای یافتن موقعیت شغلی بیشتر خواهد کرد، اما مطمئن باشید بهراحتی نیز برای فرد مصاحبهکننده قابل تشخیص خواهدبود. در این حالت ممکن است فردی بیانگیزه و ناامید به نظر برسید و این موضوع مستقیما روی وجهه شما تأثیر بگذارد و این حس را القا کند که فردی توانمند برای موقعیت شغلی نیستید.
سرسری گرفتن مصاحبه آنلاین
یکی از متخصصان استخدام در حوزه فناوری و کسبوکارهای دیجیتال در این رابطه توضیح میدهد: «اگر در یک مصاحبه شغلی آنلاین از مصاحبهشوندهها درخواست کنیم از جایشان برخیزند، به نظرتان چند درصدشان پیژامه به پا دارند؟ این دقیقا نکتهای است که نشان میدهد فرد متقاضی به دنبال سرسری انجام دادن کارهاست و همه کارهایش را به صورت حداقلی انجام میدهد.»
تفاوت مصاحبه آنلاین و حضوری فقط این است که قالب مصاحبه تغییر کردهاست، نه هیچ چیز دیگر. اگر قرار بود مصاحبه حضوری داشتهباشید، تمام تلاش خود را میکردید که مطمئن شوید هوشمند و قابل اطمینان به نظر میرسید؛ بنابراین همانگونه که خود را از هر نظر برای یک مصاحبه حضوری آماده میکنید، در مصاحبه آنلاین نیز ظاهر شوید. یادتان باشد مصاحبهکننده آنلاین به دنبال همان مواردی است که مصاحبهکننده حضوری توقع دارد در شما پیدا کند.
رزومه مبهم و ساختگی
اطلاعات نامربوط، فضای غیرضروری را در رزومه شما اشغال میکند. اشتباهها در قالببندی رزومه نیز از نکاتی است که قطعا به چشم مصاحبهکننده میآید و میتواند نظر منفی را در او ایجاد کند.
یادتان باشد رزومه شما اولین چیزی است که باید بتواند مصاحبهکننده را تحت تأثیر قرار بدهد و البته باید این کار را در کمتر از ۲۰ ثانیه اول انجام دهد. اگر نتوانید اطلاعات مناسب و جذبکنندهای را در مورد ویژگیها و توانمندیهای خود بهصورت موجز و رسا انتقال دهید، شانس خیلی زیادی برای وارد شدن به مراحل بعدی نخواهیدداشت.
نکته بعدی که زنگ خطر بزرگی برای موفق نشدن در مسیر استخدام است، دروغ گفتن و ارائه ادعاهای نادرست در رزومه است؛ زیرا در بیشتر موارد خیلی از این دروغها برملا میشود و خسارتی که به شخصیت و آینده کاری شما وارد میشود بهمراتب سنگین و آسیبزنندهتر از آن خواهدبود که ارزش دروغ گفتن داشتهباشد.
رعایت نکردن اصول ارسال پیام خصوصی
سعی کنید ارسال پیامهای خصوصی را به آخرین راه ممکن برای برقراری ارتباط و درخواست کار موکول کنید؛ زیرا در بیشتر موارد میتواند تأثیر بد و سوء برداشتهایی را بهدنبال داشتهباشد.
بسیاری از افراد از این که به آنها پیام شخصی برای درخواست کار بدهید خوششان نمیآید و ممکن است به جای تمرکز بر توانمندیهای شما، با دریافت پیامهایتان احساس مزاحمت کنند و این موضوع کاملا روی نظرشان تأثیر منفی بگذارد. در مقابل برخی نیز معتقدند ارسال پیامهای خصوصی امکان ارتباط بیشتر و بروز جنبههای مختلف فرد را فراهم میکند.
در هر صورت، این روش با ریسک زیادی همراه خواهدبود. اگر میخواهید پیامی ارسال کنید، یک ویدئوی کوتاه یک دقیقهای بسازید که در آن خودتان را معرفی و حتما به نام شخص گیرنده پیام در ویدیو اشاره کنید تا بداند این پیام فقط برای او ارسال شدهاست. سعی کنید به بهترین شکل توجه را به خودتان جلب کنید.
یکی از نکاتی که حتما باید به آن دقت کنید این است که بیش از اندازه خود را مشتاق نشان ندهید. بیش از اندازه خلاق نباشید؛ جوری رفتار نکنید که غیرطبیعی به نظر برسید.
ارائه پاسخهای متناقض در طول مصاحبه
سوالهای بسیاری وجود دارد که ممکن است مصاحبهکننده در طول مصاحبه مطرح کند؛ بدون شک ارائه پاسخ مناسب و درست برای تمام سوالات کار آسانی نیست.
با این حال باید این موضوع را در نظر داشتهباشید که در دنیای امروز، احتمال زیادی وجود دارد که مصاحبهکننده قبل از مصاحبه نام شما را در شبکههای اجتماعی جستجو کردهباشد، بنابراین مهم است در معرفی و برندسازیای که از خود دارید ثابتقدم باشید و مدام حرفهایتان را تغییر ندهید.
برخی کارشناسان معتقدند هماهنگی بین پاسخهای شما در مصاحبه و پستهایتان در شبکههای اجتماعی میتواند شانس شما را برای تأمین شغل تا ۶۰ درصد افزایش میدهد.
در واقع این روزها اولین جلسه مصاحبه در شبکههای اجتماعی انجام میشود. ۵۵درصد شرکتهای مطرح دنیا قبل از مصاحبه با متقاضیان در مورد آنها در شبکههای اجتماعی جستوجو میکنند.
استفاده از توصیهنامه غیر معتبر یا غیر صادقانه
یک مرجع خوب میتواند در قبولی یا رد شما در مصاحبه شغلی بسیار اثرگذار باشد، به شرطی که فردی توصیهنامهای که ارائه میدهید معتبر و واقعی باشد.
اگر کسی که بهعنوان مرجع معرفی کردهاید، شما را فردی مؤثر یا سختکوش توصیف کند، ممکن است کمک چندانی نکند، زیرا سایر متقاضیان نیز قطعا چنین توصیهنامههایی را ارائه خواهندکرد. وقتی مصاحبهکننده با مرجعی که معرفی کردهاید تماس بگیرد و بپرسد «چه مواردی دیگری را در رابطه با این شخص میخواهید اضافه کنید که در توصیهنامه به آن اشاره نکردهبودید؟» و او در پاسخ خیلی کلی بگوید: «صحبت دیگری ندارم، این شخص فردی بسیار مناسب است.» قطعا حس خیال راحتی و اطمینان به مصاحبهکننده نخواهد داد؛ بنابراین ارائه یک ارزیابی منصفانه از شخصیتتان که به برخی بزرگترین نقاط قوت و در عین حال ضعف شما اشاره میکند، میتواند بسیار مفیدتر باشد.
بیتوجهی به ایرادات املایی و نگارشی
یکی از اولین قدمها برای اثبات توانمندیهای شما، نحوه ارائه شماست. اگر قرار باشد در رزومه یا نامه درخواست کاری که ارائه میدهید از ساختارهای نگارشی نادرست استفاده کنید یا اشکالات املایی داشتهباشید، نشانه بیتوجهی، بی تمرکز بودن و بیدقتی شماست.
به ویژه در عصر فناوری امروز که نوشتن متنی بدون ایراد و اشتباه به مراتب سادهتر از قبل شده و به راحتی با یک جستوجوی ساده در اینترنت میتوان به سادگی نحوه نگارش صحیحی نامههای رسمی و حتی املای درست لغات را چک کرد، ارائه رزومه یا نامه درخواست اشکالدار نمیتواند قابل قبول باشد.
یادتان باشد نامه درخواست کار و رزومه، مرحله فتح باب آینده شغلی شماست و اگر قرار باشد در همان ابتدا فردی ناآگاه بهنظر برسید، احتمال عبور از این درگاه چندان میسر نخواهدبود.
فراموش کردن کلمات کلیدی در رزومه خود
بیشتر شرکتهای بزرگ از سامانههای مرورگر برای بررسی اولیه رزومهها و درخواستهای کار استفاده میکنند. در این سامانهها معمولا کلمات کلیدی اسکن میشوند؛ بنابراین گنجاندن آنها در رزومه شما یک گام مهم برای مصاحبه است. استفاده از واژههایی مانند «رشد»، «پیشبرد» و «هدایت» و هر کلیدواژه مهمی مرتبط با حوزه کاریتان میتواند در مرور شدن بهتر رزومه کاریتان مؤثر باشد.
حتی اگر فرد مصاحبهکننده از مرورگر برای دریافت نکات اصلی رزومه شما استفاده نکند، با نگاه اولیه خود به رزومه ارسالی بهدنبال دیدن بخشهای مهم در خصوص مهارتها و توانمندیهای ویژه شماست. اگر نتوانید رزومه خود را به نحوی نگارش کنید که فرد در چند ثانیه اول چند نکته اصلی و مهم به چشمش بیاید، به احتمال زیاد آن را کنار خواهدگذاشت و از آن عبور خواهدکرد.
متمایز نبودن شما از دیگر متقاضیان
«چرا شما بهترین فرد برای کار هستید؟» ممکن است همیشه این سوال را مستقیما از شما نپرسند، اما این موضوع کلیدیترین سوالی است که مصاحبهکننده در طول مصاحبه به دنبال پاسخ آن است. راههایی وجود دارد که میتوانید با استفاده از آنها نشان دهید که چرا باید شما را استخدام کنند.
اگر میخواهید از سایر متقاضیان متمایز شوید، اول از همه باید بتوانید مشخصات کاملی از خود ارائه کنید. فعال بودن حساب کاربری در شبکههای اجتماعی حرفهای مانند لینکدین که این روزها مورد توجه بسیاری از شرکتها برای استخدام قرار میگیرد، یکی از مسیرهای مؤثر برای ارائه مشخصات کاملی از فعالیتهای حرفهای شما میتواند باشد.
یکی دیگر از این موارد ارائه تحلیل و ارزیابی از موقعیت شغلیای است که برای آن درخواست دادهاید؛ باید قادر باشید نقاط قوت و ضعف آن را مشخص کنید و بگویید در ۹۰ روز اول کاری خود چطور میخواهید در این نقش بهترین عملکرد را ارائه کنید. در چنین حالتی دیدگاه، خلاقیت، دقت و بسیاری ویژگیهای دیگر شما در برابر فرد مصاحبهکننده مشخص خواهدشد.
نداشتن هدف بلندمدت
فردی که درخواست کاری شما را بررسی میکند به دنبال این نیست زندگی شما در شغلی که برایش درخواست دادهاید خلاصه شدهباشد و همه هم و غمتان همین شغل باشد. او مشتاق است دیدگاه و اهداف شما را برای پیشرفت شغلی و چشمانداز بلندمدتتان برای ادامه مسیر زندگی را نیز بداند.
تمایل به یادگیری، رشد و تکامل برای ارزیابی اینکه آیا شما چشمانداز بلند مدت و ظرفیتی برای رشد در فضای شرکت دارید یا نه، بسیار ضروری است؛ بنابراین باید به این موضوع در مصاحبه شغلی حتما توجه داشتهباشید.
فردی که همه آرزوهایش به یک شغل خلاصه شود، انگیزه کافی برای رشد خود و به دنبال آن رشد مجموعه را نخواهدداشت.