اگرچه به نظر میرسد در یک مصاحبه استخدامی مصاحبهکننده در جایگاه بهتر و بالاتری از شما قرار گرفته است، اما آنها افرادی مثل شما هستند. شاید از لحاظ تخصص در جایگاه بهتری باشند، اما درست مثل شما ممکن است سوگیریهای شناختی داشته باشند و تحت تاثیر رفتار و گفتههای شما قرار بگیرند. امروزه ترفندها و روشهای روانشناسی در مصاحبه استخدامی شناخته شده است که با انجام دادن آنها میتوانید جایگاه مناسبتری در ذهن مصاحبهکننده پیدا کنید.
با در نظر داشتن این موضوع، در ادامه لیستی از تاکتیکهای روانشناسی در مصاحبه استخدامی به شما معرفی میکنیم که شانس موفقیت شما در مصاحبههای استخدامی را بالا میبرند.
۱) تا حد امکان زمان مصاحبهی خود را برای روز یکشنبه حدود ساعت ۱۰:۳۰ انتخاب کنید
براساس تحقیقات گلسدور(Glassdoor)، بهترین زمان برای مصاحبه استخدامی، زمانی است که مصاحبه کننده در شرایط ایدهآلی باشد، نه شما. بنابراین، اگر مدیر منابع انسانی انتخاب زمان مناسب را بر عهدهی شما گذاشت، میتوانید ساعت ۱۰:۳۰ دقیقه روز یکشنبه را انتخاب کنید که نسبتا آرامتر از سایر زمانهای کاری است.
برای مصاحبه صبح زود را انتخاب نکنید، چون احتمالا مصاحبهکننده در حال برنامهریزی برای شروع کارهای خود است و از ساعت پایانی روز نیز خودداری کنید، چون به احتمال زیاد مصاحبه کننده در حال انجام فعالیتهای نهایی و فکر کردن به کارهای بعد از شرکت است.
۲) در روزی که افراد هوشمندتر از شما مصاحبه کردهاند، مصاحبه نکنید
تحقیقات نشان میدهند که صحبت با کاندیداهای قبلی در ذهنیت مصاحبهکننده از شما، نقش دارد. در مطالعهای که توسط محققین دانشگاه پنسیلوانیا و هاروارد انجام شد، مشخص شد متقاضیانی که در پایان یک روز پس از کاندیداهای قوی مصاحبه کردهاند، نمرهی پایینتر از حد انتظار دریافت کردهاند و همان مصاحبهشوندگان پس از کاندیداهای ضعیف، نمرهی بالاتر از حد انتظار دریافت کردهاند.
هنوز کاملا مشخص نیست که این یک پدیدهی ناخودآگاه است یا اینکه مصاحبهکنندگان میخواهید نمرات متفاوتی به افراد بدهند. در هر صورت، اگر میدانید که چه کسانی قبل از شما مصاحبه خواهند کرد، حتما بعد از افراد ضعیف در جلسه مصاحبه حاضر شوید.
۳) از رنگهایی برای پوشش استفاده کنید که نشاندهندهی شخصیت شما باشند
یک مطالعه از CareerBuilder نشان داد که مدیران استخدامی و متخصصان منابع انسانی از رنگهای لباس افراد برداشتهای متفاوتی دارند.
بیستوسه درصد از مصاحبهکنندگان پوشیدن رنگ آبی را توصیه کردهاند، چرا که نشان میدهد فرد به کار تیمی علاقهمند است. ۱۵ درصد رنگ مشکی ترجیح میدهند، چرا که نشان میدهد فرد موردنظر دارای پتانسیل رهبری است.
۲۵ درصد از مصاحبهکنندگان میگویند که رنگ نارنجی و زرد بدترین انتخاب برای روز مصاحبه است و نشان میدهد که کاندیدای موردنظر غیرحرفهای است.
رنگهای دیگر
- خاکستری: منطقی/تحلیلی
- سفید: سازمان یافته
- قهوهای: قابل اعتماد
- قرمز: قوی
۴) پاسخهای خود را متناسب با سن مصاحبهکننده بیان کنید
دکتر جان مولیدور و باربارا پاروس در کتاب “مصاحبهی خوب” میگویند مصاحبهشوندگان باید براساس وضعیت سنی مصاحبهکننده پاسخهای خود را اندکی تغییر دهند.
مصاحبهکنندگان بین ۲۰ تا ۳۰ سال: رزومه بصری و نمونهکارهای جذاب خود را به همراه داشته باشید و بر مهارتهای چندوظیفهای خود تاکید کنید.
به عنوان مثال میتوانید رزومهی خود را در قالبهای زیبا طراحی کنید.
مصاحبه کنندگان بین ۳۰ تا ۵۰ سال: بر خلاقیت خود تاکید کنید و بگویید که چگونه تعادل کار و زندگی به موفقیت شما کمک میکند.
مصاحبهکنندگان بین ۵۰ تا ۷۰ سال: برای چنین افرادی باید نشان دهید که شما سخت کار میکنید و به آنچه که به دست آوردهاید، بسیار ارزش قائل هستید.
مصاحبه کنندگان بین ۷۰ تا ۹۰ سال: به این مصاحبهکنندگان باید نشان دهید که شما نسبت به مشاغل قبلی خود متعهد و وفادار هستید.
۵) کف دستهای خود را باز نگه دارید
طبق گفتههای مولیدور و پاروس، حرکات دستان شما نمادی از وضعیت درونی شما هستند. اگر دستان خود را باز کنید و کف دستتان نمایان باشد، نشانگر صداقت شماست.
اگر دستانخود را باز نگه داشته و انگشتانتان را به هم بچسبانید، اعتماد به نفس خود را نشان میدهید. و اگر کف دستان خود را به سمت پایین نگه دارید، نمایانگر تسلط شما بر بحث است.
از پنهان کردن دستهای خود پرهیز کنید که نشان میدهد، چیزهایی برای پنهان کردن دارید. ضربه زدن به انگشتانتان نشان میدهد که بیحوصله هستید. گرفتن بازوهایتان نمایانگر ناامیدی شما است و استفاده بیش از حد از حرکات دستتان نمادی از پریشانی است.
۶) چیزهای مشترکی بین خود و مصاحبهکننده پیدا کنید
با توجه به فرضیهی تشابه-جذابیت ما معمولا افرادی را که دارای نگرش مشابه با ما هستند، بیشتر دوست داریم. بنابراین اگر مصاحبه کننده را میشناسید و میدانید که به چه ارزشهایی پایبند است، میتوانید آن موضوعات را به گفتگوهای خود اضافه کنید.
۷) آینهی مصاحبهکننده باشید
اثر “آفتابپرست” یک پدیدهی روانشناسی است که میگوید مردم وقتی زبان بدن مشابهی دارند، بیشتر همدیگر را دوست دارند. پتی وود متخصص زبان بدن میگوید سعی کنید رفتارها و زبان بدنتان مکمل رفتارهای مصاحبه کننده باشد. مانند رقصهای دونفره حرکات بدن خود را با طرف مقابل تنظیم کنید.
۸) از مصاحبهکننده و شرکت تعریف و تمجید کنید
در مطالعهای که توسط دانشجویان دانشگاه واشنگتن و فلوریدا انجام شد، محققان دریافتند دانشجویانی که از کسبوکار مدنظر خود تعریف کردهاند و اشتیاق خود را برای کار کردن در آن شرکت ابراز کردهاند، احتمال بیشتری دارد که استخدام شوند.
۹) از اعتماد به نفس و تواضع همزمان استفاده کنید
آدام گالینیسکی و موریس شویتزر در کتاب “دوست و دشمن” خود میگویند، موفقیت در تجارت با همکاری و رقابت امکانپذیر است.این بدین معناست که شما در حالی که به مصاحبه کننده احترام میگذارید و کارهای او را میستایید، اعتماد به نفس خود را نیز نشان میدهید. به عنوان مثال، میتوانید اینگونه پاسخ دهید: من این بخش از کارهای شما را بسیار میپسندم، این کار به من یادآوری میکند که … .
برای ادامه این جمله باید دست به ابتکار عمل بزنید. شما کار مصاحبهکننده را تحسین میکنید، اما به او نشان میدهید که نظر بسیار ارزشمندی در مورد آن موضوع دارید.
۱۰) نسبت به نقاط ضعف خود صادق باشید
در پاسخ به این سوال بسیاری از افراد سعی میکنند جواب خود را طوری انتخاب کنند که نقطه ضعفشان، از جهاتی دیگر به عنوان یک نقطهی قوت محسوب شود. اما تحقیقات دانشکده بازرگانی هاروارد به این نتیجه رسیده که افرادی که فروتنانه به این سوال پاسخ میدهند، نتایج بهتری دریافت میکنند.
به جای گفتن جملاتی همچون “من کمالگرا هستم” یا “من سخت کار میکنم”، میتوانید بگویید من بعضا در برنامهریزی اشتباهاتی را مرتکب میشوم.
۱۱) احساس قدرت کنید تا قدرتمندتر شوید
یک پژوهش جدید نشان داد که افراد زمانیکه خود را در موقعیت شغلی موردنظر خود احساس میکنند و احتمال میدهند که در مصاحبه شغلی قبول شوند، قدرتمندتر از دیگران ظاهر میشوند.
در یک مطالعه در دانشگاه نیویورک و کلمبیا شرکتکنندگان زمانیکه راجع به تسلط خود بر دیگران در شرایط مختلف مینوشتند، در یک کار گروهی تحت تاثیر قرار میگرفتند و سعی میکردند گروه را مدیریت کنند، این حس حتی تا ۲ روز بعد هم باقی میماند.
شما میتوانید همین استراتژی را برای مصاحبه استخدامی به کار ببرید. قبل از حضور در مصاحبه راجع به زمانهایی بنویسید که یک رهبر بودهاید.
۱۲) صریح صحبت کنید
اگر میخواهید هوشمند به نظر برسید، از یکنواختی و آهسته سخن گفتن بپرهیزید. لئونارد ملودینو در کتاب ناخودآگاه ذهن شما بر رفتار شما حاکم است میگوید:
اگر دو نفر همزمان کلمات مشابهی را در دو میکروفن بیان کنند، فردی که کمی سریعتر، بلندتر و با مکث کمتر صحبت میکند، باهوشتر به نظر میرسد.
۱۳) دوستانه صحبت کنید و در عین حال برخوردی قاطعانه داشته باشید
در طول مصاحبه رفتارهای خود را کنترل کنید و سعی کنید کاملا دوستانه با مصاحبه کننده ارتباط برقرار کنید، اما نسبت به مسائل مختلف برخوردی قاطعانه داشته باشید.
پتانسیل خود را به معرض نمایش بگذارید
۱۴) برای سوالات سخت آماده باشید
سوالات مصاحبههای استخدامی شرکتهای مختلف هر چند که شبیه به هم باشند، اما برخی از سوالات واقعا پیچیده هستند و ممکن است ذهن را قفل کنند. برای این منظور دو راهکار ساده وجود دارد، اول اینکه برای پاسخ دادن به سوالات متنوع آماده شوید و تمرین کنید. دوم اینکه برای پاسخ دادن به سوالاتی که جوابی برای آنها ندارید، آماده شوید.
۱۵) زیاد نخندید
برای این که در جلسه مصاحبه قبول شوید، حتما باید رفتار درستی داشته باشید. در مطالعهای از دانشگاه لوزان مشخص شد که اغلب افراد حرفهای بیش از حد میخندند و همین موضوع شانس موفقیت آنها را کاهش میدهد.
در عین حال که صمیمی رفتار میکنید، اما زیاد خنده و سروصدا نکنید.