طبعا هر کسی دوست دارد در یک مصاحبه شغلی بهترین تاثیر ممکن را از خودش به جای بگذارد و تبدیل شود به یک ستاره، ولی این رویا گاهی خیلی راحت و با انجام یک سری اشتباه به کابوس تبدیل میشود. در بعضی از موارد اشتباهاتی که مرتکب شدهاید مورد انتقاد قرار نمیگیرد و از مصاحبه جان سالم به در میبرید. چون مصاحبهکننده میداند که یک گزینه استخدام استرس دارد و ممکن است به خاطر فشار اضطراب اشتباه کند و این اشتباه آنقدر ارزش ندارد که بخواهد به قیمت از دست دادن یک فرصت شغلی برای کارجو تمام شود.
اما هر اشتباهی الزاما کوچک و قابل اغماض نیست، انجام بعضی از خطاها خیلی سریع مصاحبهکننده را مجاب میکند که شما آدم مناسبی برای شرکتش نیستید و میرود سراغ گزینههای استخدام بعدی.
اما انجام دادن چه اشتباهاتی وجهه بسیار بدی از شما به جای میگذارد و به قیمت از دست رفتن شغل تمام میشود؟
در این مطلب میخواهیم به مواردی اشاره کنیم که انجام آنها تمام زحماتتان در طول مصاحبه را نقش بر آب خواهد کرد. تمامی این موارد به سادگی قابل اجتناب هستند، پس فهرست این موارد را مرور کنید و مطمئن شوید که هیچکدام از آنها را مرتکب نخواهید شد.
این موارد به صورت منفی مطرح شدهاند، یعنی باید مثل لقمان رفتار کنید: هر آنچه در این فهرست میبینید را به خاطر بسپارید و از انجام آن خودداری کنید!
1. دیر بروید سر مصاحبه یا اصلا نروید
بعضی از غمگینترین داستانهایی که در طول این سالها در مورد مصاحبههای شغلی شنیدهایم، مربوط به کارجویانی بوده که سر زمانبندی یا بدقولی به بخت خودشان لگد زدهاند. حتی گاهی پیش آمده که یک کارجو زمان یا تاریخ مصاحبه را اشتباه گرفته و به کلی مصاحبه را از دست داده، یا به خاطر زمانبندی بد در ترافیک گیر افتاده و خیلی دیر به محل مصاحبه رسیده.
با رعایت کامل نکات مربوط به زمان، از تبدیل شدن به کارجوهایی که داستانشان را برایتان تعریف کردیم پرهیز کنید. قبل از زمان مصاحبه هیچ برنامه دیگری نگذارید و زودتر از موعدی که پیشبینی میکنید به سمت مکان حرکت کنید. ممکن است در راه اتفاقات غیرقابل پیشبینی بیفتد. آدم اگر زودتر برسد و کمی آن دور و اطراف قدم بزند بهتر از این است که دیر و نفسنفسزنان برسد به محل مصاحبه و بخش زیادی از وقتش را به توجیه و عذرخواهی بگذارند و دست آخر با اعصاب ناراحت و پر از استرس، فرصتی طلایی را از دست بدهد. یکی از فواید زودتر رسیدن این است که میتوانید بیرون شرکت کمی قدم بزنید و موارد مورد نظر را با خودتان مرور کنید تا از استرس رها شوید.
از طرفی اگر زود رسیدید، خیلی زود وارد شرکت کذایی نشوید، چون ممکن است مصاحبهکننده برنامه زمانی فشردهای برای مصاحبه با گزینههای مختلف داشته باشد و مصاحبههای قبلی کمی بیشتر طول بکشد و شما مدت زیادی معطل شوید.
2.سر و وضعتان وحشتناک باشد
پوشیدن لباسهای اسپورت ممکن است در خیلی از شرکتهای امروزی عادی پذیرفته شده باشد، اما این موضوع نباید باعث شود که محل کار را با یک پاساژ اشتباه گرفت. از آن طرف زیادی رسمی و شیک لباس پوشیدن هم خوب نیست. اگر نمیدانید چه بپوشید میتوانید از کسی که برای مصاحبه ازتان دعوت کرده در مورد جو و محیط شرکت پرسوجو کنید. توجه به نوع کار، فرهنگ شرکت و صنعتی که شرکت در آن فعال است هم میتواند به شما در انتخاب پوشش مناسب کمک کند.
3. نامودب به نظر برسید
زمانی که برای استخدام شدن مصمم هستید، مودب بودن و دوستانه رفتار کردن از اهمیت زیادی برخوردار است. این بدان معناست که با همه مودبانه رفتار کنید. از نگهبان ساختمان گرفته تا منشی شرکت و کسی که دارد با شما مصاحبه میکند. شاید تصور کنید کسی اینجور مواقع حسابنشده رفتار نمیکند، ولی متاسفانه از مدیران و کارشناسان منابع انسانی که میپرسید، خاطره بد از این موارد زیاد دارند.
بعضی از کارجوها زیادی خودشیفته هستند و تصور میکنند با حضور در یک مصاحبه شغلی، به آن شرکت افتخار دادهاند! حواستان باشد، شرکتهایی که «مثبتبودن» اصل اساسی فرهنگ سازمانی آنهاست، به عمد کارجوها را از همان بدو ورود به شرکت زیر نظر میگیرند و به رفتار او هنگام ملاقات با آدمهای مختلف دقت میکنند. پس مثبت و مودب باشید تا بهترین تاثیر ممکن را بگذارید.
4. منفعل باشید
مودب بودن را با تواضع کاذب اشتباه نگیرید. مصاحبه شغلی یکی از مهمترین فرصتها برای نمایش دادن تواناییها و شایستگیهای شغلیشماست. شما تنها کسی هستید که میتوانید به مصاحبهکننده اثبات کنید لیاقت استخدام شدن دارید. کسانی که به عنوان معرف با آنها تماس گرفته میشود هم شاید بتوانند در این زمینه کمک کنند، ولی در وهله اول این خود شمایید که باید توان خودنمایی (به معنی مثبت کلمه) داشته باشید.
سعی کنید برای پاسخ دادن به سوالات مصاحبه که شما را بهترین گزینه استخدام جلوه خواهد داد آماده باشید و شرایط را جوری پیش ببرید که انگار از همه رقبا بالاترید.
5. با موبایل مشغول شوید و به ساعت نگاه کنید
هنگام یک مصاحبه شغلی باید خودتان را با ساعت مصاحبهکننده تنظیم کنید، نه ساعت خودتان. اختیار زمانی شما دست اوست. امیدواریم از قبل زمان زیادی را برای مصاحبه در نظر گرفته باشید و بعد از آن قرار مهمی نداشته باشید، چون بالاخره ممکن است تاخیر پیش بیاید. اگر این کار را نکردهاید هم خیلی به آن فکر نکنید و خود را با این گزاره که «الان دیرم میشه!» آزار ندهید. سعی کنید تمرکزتان روی مصاحبه باشد.
در همین راستا یک موضوع مهم دیگر این است که تلفن همراهتان باید حتما کاملا سایلنت و دور از چشم باشد (موبایل رو روی میز نگذارید!). هیچ مصاحبهکنندهای علاقهای ندارد بفهمد که برای شما پیام یا نوتیفیکیشن آمده. حالت فاجعهتر زمانی است که تلفنتان زنگ بخورد و بگویید: «ببخشید، یک تماس دارم که باید به آن جواب بدهم!»
6. بیخیال انجام تکالیف باشید
هیچوقت بدون پیشزمینه و آگاهی در مورد موقعیت شغلی، کارفرما یا آن صنعت راهی یک مصاحبه نشوید. مطمئن باشید در آن اتاق در مورد نظرتان در مورد کار یا شناختی که از شرکت دارید از شما سوال میکنند. گفتن جملاتی مثل «نمیدانم» یا «مطمئن نیستم» احتمالا به قیمت از دست دادن یک شغل برایتان تمام خواهد شد.
این موضوع هم به سادگی قابل اجتناب است. همانطور که در مطالب قبلی هم توضیح دادیم، قبل از مصاحبه زمانی را به جستجو و تحقیق در مورد شرکت اختصاص دهید و اگر دوست یا آشنایی قبل از شما در آنجا کار کرده، حتما از او در مورد شرکت سوال کنید. شرح وظایف شغل را به دقت مرور کنید و میزان تطابق قابلیتهایتان با شرح وظایف را مورد بررسی قرار دهید.
برای پاسخ دادن به رایجترین سوالات یک مصاحبه شغلی آماده باشید و سوالات خوبی برای پرسیدن آماده کنید. اینکه بدانید قرار است آنجا چه بگویید به شما کمک میکند که استرس کمتری داشته باشید.
7. بیش از حد رک باشید
بعضی وقتها هست که شما نباید هر چیزی که به فکرتان میرسد را بیان کنید. اگر از رئیس قبلی یا شرکت قبلیتان متنفرید، یکی از آن مواردی است که نباید آن را ابراز کرد. از لحظهای که شما شروع به بدگویی از محیط کار سابقتان میکنید، مصاحبهکننده در ذهنش روزی را تصور میکند که پیش کارفرمای دیگری نشستهاید و دارید از او بد میگویید!
یک لطفی به همه-به خصوص به خودتان- بکنید و این افکار منفی را برای خودتان نگه دارید. مثبت پیشبردن قضایا بیشتر از خراب کردن روسای قبلی به شما کمک میکند.
8. صادق نباشید
بله، صداقت مهم است. شما ممکن است دقیقا ندانید که یک کارفرما چطور میخواهد پیشزمینه و سوابق شما را چک کند، پس حتی یک اغراق کوچک ممکن است به قیمت از دست دادن کار تمام شود. آیا میدانید متقاضیان کار بیشتر در مورد چه چیزهایی به کارفرماها دروغ میگویند؟ یک تحقیق انجام شده توسط موسسه «CareerBuilder» نشان داده که کارجویان در مورد موارد زیر بیشترین بزرگنمایی را میکنند:
• مجموعه مهارتها: 62%
• سوابق کاری: 54%
• مدت زمان اشتغال: 39%
• عنوان شغلی: 31%
• مدرک تحصیلی: 28%
اگر کاری را انجام ندادهاید نگویید انجام دادم! کارفرماها میتوانند به راحتی موضوعات را چک کنند.
9. قرارداد بستن را بیخیال شوید
مهم است که مصاحبهکننده را با این تصور که خواهان آن شغل هستید ترک کنید. احتمالا در پایان گفتگو به شما میگویند اگر نکته خاصی دارید بگویید. از این مهلت به عنوان فرصتی برای ابراز علاقهتان و اثبات این موضوع که بهترین گزینه برای گرفتن آن فرصت شغلی هستید استفاده کنید.
بگذارید کارفرما بداند شما برای تصدی آن شغل عطش دارید.
10. پیگیری را فراموش کنید
حتی اگر در طول مصاحبه به صورت حضوری به مصاحبهکننده گفتهاید که خواهان آن شغل هستید، باز به صورت کتبی روی این موضوع تاکید کنید. بعد از اینکه به خانه رسیدید زمانی را به نوشتن یک نامه تشکرآمیز اختصاص دهید. اگر قرار است نتیجه مصاحبه را زود به شما اعلام کنند، یک ایمیل پیگیری وضعیت به آن شرکت ارسال کنید.
در غیر اینصورت یک نامه تشکر دستنویس برای آنها بفرستید (کارفرماها اینجور نامهها را دوست دارند).