کسی که خوشنویسی را هنر نداند، احساس ندارد

دسته ها: اخبار

بسیار خوشحالم از این که به ایران آمده اید و در گردهمایی ثلث نویسان جهان اسلام حضور پیدا کرده اید. در میان آثار به نمایش گذاشته شده کارهایی از هنرمندان ایرانی و دیگر کشورها دیده می شود. کیفیت کارهای ایرانی را چطور می بینید؟

آثاری که در نمایشگاه به نمایش گذاشته شده، همه از استانداردهای لازم برخوردارند، چون از میان آثار زیادی انتخاب شده اند، اما در کل می توانم بگویم سطح کارهایی که از دیگر کشورها به نمایش گذاشته شده قوی تر از کارهای هنرمندان ایرانی است.

یعنی سطح کارها تقریبا متوسط است؟

نمی توانم بگویم متوسط است، بهتر است بگویم کارها در سطوح مختلفی هستند؛ برخی کارها در سطح بالای و برخی هم در سطوح پایین تر.

شما شخصا با چه هدفی در این گردهمایی حضور پیدا کرده اید؟

به نظر من هدف همه ما از به نمایش گذاشتن این آثار ایجاد ارتباط میان نسل جوان و استادان خوشنویسی در جهان اسلام است. آموزش خط ثلث نیاز به تمرین مستمر و ارتباط مداوم میان شاگرد و استاد دارد. هدف اصلی از برگزاری این گردهمایی گشودن دریچه هایی در مسیر ایجاد این ارتباط است. و نکته دیگر این که هنرجویان و ثلث نویسان ایرانی بسیار مستعد بوده و اگر سرمایه گذاری مناسبی برای آنها شود بازده بسیار خوبی خواهد داشت.

پس می توان گفت ثلث نویسی در ایران حرکتی رو به جلو داشته و در حال ارتقای خود است؟

بله، اما به شرط این که این روند به همین شکل ادامه پیدا کند. اگر این اتفاق بیفتد نسل جوان ایرانی ثلث را هم بخوبی نستعلیق خواهد نوشت. نسل جوان ایرانی تشنه آموختن است و اگر این روند ادامه پیدا کند موفق خواهد شد.

خط ثلث می تواند به عنوان یک مولفه فرهنگی مشترک هنرمندان کشورهای مسلمان را به یکدیگر نزدیک کند و همچنین به ارتقای این خط بینجامد؟

در سوالتان نکته بسیار مهمی را مطرح کردید. البته پیوندها میان ما وجود دارد، اما گاهی اوقات عوامل جغرافیایی مانع درک این پیوندها می شود. باید دقت کنیم و نگذاریم این عامل به یک مانع بدل شود. ما می توانیم ثلث نویسی را به عنوان یک مولفه فرهنگی مشترک میان کشورهای مسلمان جدی بگیریم و برای پیشرفت آن برنامه ریزی کنیم.

چه برنامه ریزی هایی می تواند راه را برای این اتفاق بزرگ هموار کند؟

در عالم هنر همه چیز نیاز به استمرار و ارتباط دارد. در خوشنویسی هم همین موضوع وجود دارد. در این هنر رشته مواردی هست که باید مستقیما از استاد خطاط فرا گرفته شود، یعنی استاد خوشنویسی تنها کسی است که اسرار این عرصه را بخوبی می داند و می تواند آنها را آموزش دهد. یعنی رهین دست استاد است و با ارتباطات اینترنتی که این روزها معمول شده است نمی توان به نتیجه مطلوب رسید، وقتی شاگرد و استاد یا خطاطان با هم چهره به چهره کار می کنند آنجاست که از هم بهره می برند. من پیشنهاد می کنم هر چه سریع تر گام هایی در این راستا برداشته شود و استادانی برای آموزش به هنرجویان استخدام شوند، چون برگزاری کارگاه ها می تواند هنرجویان را به مسیر درست هدایت کند.

اگر ایران هم در این زمینه سرمایه گذاری کرده و توجه کافی به این موضوع داشته باشد، هنرجویانی که این تعلیم ها را بگیرند خودشان استادان خط ثلث در ایران خواهند شد.

نمونه آثار شما را در نمایشگاه دیدم. می توانم بگویم آثارتان واقعا زیبا بود. اگر شما به ایران دعوت شوید حاضرید اسرار زیبایی آثارتان را برای هنرجویان ایرانی افشا کنید؟

(وقتی مترجم حرف هایم را درباره زیبایی آثارش ترجمه می کند، فاروق می خندد و به فارسی می گوید خیلی ممنون) با افتخار این کار را انجام خواهم داد و آنچه دارم را در اختیار این نسل قرار می دهم چون لیاقتش را دارد.

شما اهل سوریه هستید و کشور بسیار زیبایی دارید، اما اکنون مقیم امارات هستید. چرا در سوریه زندگی نمی کنید؟ و این که آیا پس از شروع جنگ کشورتان را ترک کرده اید؟

البته سوریه قبل از جنگ بسیار زیبا بود… البته من 15 سال است در امارات زندگی می کنم. حاکم شارجه مستقیما مرا دعوت کرد برای تعلیم در دانشگاه شارجه و بعدا هم مرکز مخصوص ویژه خط را راه اندازی کرد و مسئولیت آن را به من سپرد. پیش از تاسیس این مرکز در دانشگاه هنر درس می دادم.

اگر نسل جوان تر امروز به شما بگویند خوشنویسی هنر نیست یا به کاری نمی آید، چه پاسخی خواهید داد؟

(می خندد) تنها کسانی می توانند زیبایی یک اثر هنری را درک کنند که ذوق داشته باشند. کسی که فکر کند خوشنویسی هنر نیست احساساتش زنده نیست، چون نتوانسته یک نوع زیبایی را درک کند. در این صورت او ممکن است در مواجهه با هر اثر هنری یا زیبایی دیگری هم همین سوال را بپرسد. اما در کل می توانم بگویم خوشنویسی هنری کاملا اسلامی است، وارداتی نیست که هیچ صادراتی هم هست.

شما قبلا هم به ایران سفر کرده بودید؟

سال 2002 در جشنواره جهانی خط و نگارگری اینجا بودم. ده سال قبل بود و جایزه هم گرفتم.

درباره ایران چه نظری دارید؟

ایران قدیمی ترین کشور در جهان است که قبل از اسلام هم به هنر اهمیت می داده است. تمام تمدن ها هنر را از اینجا یاد گرفته اند. همه اینها یعنی ایران خیلی خوب است. ایران نامبر وان است.

زینب مرتضایی فرد / گروه فرهنگ و هنر

اخبار